Oto kilka bardzo ważnych dla Tai Chi postaci:
Informacje o tych jakże ważnych postaciach zaczerpnąłem z wielu źródeł (w przypadku każdego życiorysu z wielu tekstów, dlatego nie podałem źródeł, za co z góry przepraszam). Mam świadomość, że krążą różne wersje życiorysów tych osób. Domyślam się, że część tych historii zostało ubarwionych i niejako „podrasowanych” aby brzmiały mocniej. Nie jest jednak moim zamiarem tropienie tej jednej i jedynej wersji życiorysu danej postaci. Po prostu – przeczytajcie, zatopcie się w przeszłości, bo dzięki niej mamy w naszej teraźniejszości to w czym tak wielu z nas zatraciło się bez reszty. I tyle. No to poczytajcie.
Chang San Feng
Według wszelkich przekazów historia Tai Chi Chuan rozpoczyna się od Chang San Fenga (ok. XIII w.), mistyka, wędrowcy, pustelnika, filozofa, praktyka sztuk walki i systemów Tao Yin. Zebrał on w całość wiele taoistycznych metod pracy z ciałem i umysłem (między innymi ćwiczenia Tao In) i stworzył z nich jednorodny system, który został nazwany Tai Chi Chuan (Tai Chi – dosłownie wielki szczyt, lub miejsce gdzie spotykają się ścieżki prowadzące na górę i Chuan czyli pięść).Prawdopodobnie wszystkie współczesne szkoły wywodzą się od systemu stworzonego przez niego. Do naszych czasów przetrwał oryginalny styl nazywany Pierwotnym Tai Chi, lub (Tai Ki) wg. San Fenga. Styl mało znany, rodzinny, przekazywany wyłącznie bezpośrednio. San Feng miał uczniów, którzy zadbali o ciągłość tradycji i przekaz do czasów dzisiejszych. Jednym z nich był członek rodziny Chen, Jednak nie dokończył nauki i połączył nabytą wiedzę z rodzinną sztuką walki.
Yang Luchan
Yang Luchan (1799 – 1872). Był uczniem rodziny Chen. Jednak początkowo (przez wiele lat) był parobkiem pracującym w gospodarstwie rodziny Chen . Ponieważ rodzina nigdy nic uczyła obcych, Yang podglądał treningi i potajemnie ćwiczył. Traf chciał, że pewnego razu pobił się z członkiem rodziny Chen i walkę tę wygrał stosując techniki Chenów… Dopiero wtedy został doceniony i stał się oficjalnie uczniem rodziny. Inna wersja tej historii mówi, że Yang pracował w domu człowieka który zatrudnił Mistrza Chen Changxinga do nauki swojej rodziny. Yang podglądając treningi próbował uczyć się tej sztuki. Pewnego razu Mistrz zauważył próbującego powtórzyć sekwencje ćwiczeń z jego stylu Yanga, lecz nie uznał tego za kradzież, ale docenił starania młodzieńca i zaproponował jego pracodawcy, aby młody Yang dołączył do ćwiczącej rodziny. Po wielu latach Yang powrócił do domu, ale kilka lat później uznał, że wróci do wioski rodziny Chen i poprosi Mistrza Changxinga, aby ten nauczał go dalej. Mistrz zgodził się i właśnie wtedy Yang został jego pierwszym pełnoprawnym i osobistym uczniem z poza rodziny Chen. Po kilku latach Yang znów powrócił do domu, ale po upływie kilku kolejnych lat po raz trzeci wrócił do swojego Mistrza. Prawdopodobnie wtedy oficjalnie ukończył naukę u Chen Changxinga.
To druga wersja początku tej historii. Która jest prawdziwa? Nie wiem, obie są piękne i chyba nie warto kruszyć kopii na temat ich prawdziwości.
Po ukończeniu nauki Yang opuścił Mistrza i ruszył w wędrówkę po Chinach staczając podobno ponad sto walk, żadnej nie przegrywając, ale też nikogo nie raniąc ani tym bardziej nie zabijając. A był to okres kiedy wielu bezrobotnych nauczycieli sztuk walki rywalizowało mocno ze sobą aby znaleźć pracę. Do legendy przeszła jego wizyta w gościnie u jednego z pekińskich bogaczy. Gospodarz, widząc niepozorną postać mistrza rozczarował się i kazał zastawić stół skromnie. Poprosił gościa o pokazowy sparing. Gdy Yang zaczął rzucać będącym w jego służbie świetnym muzułmańskim bokserem, na stół wjechała bogata zastawa i świetne potrawy. Yang stwierdził, że może pokonać wszystkich, prócz ludzi z kamienia, drewna i brązu. Powiedzenie to przeszło do historii stylu.
Inna historia opowiada o spotkaniu w domu człowieka zatrudniającego wielu mistrzów walk i rywalizacji z jednym z nich. Mistrz boksu nalegał na sparing z Yangiem, aby zobaczyć, kto jest silniejszy. Bokser zasugerował, aby usiedli na dwóch krzesłach i przyłożyli do siebie prawą pięść. Yang Luchan zgodził się na tę próbę. Krótko po rozpoczęciu zawodów mistrz boksu zaczął się pocić, a jego krzesło skrzypiało, jakby miało się rozpaść; Yang był jednak tak samo opanowany i spokojny jak zawsze. Wreszcie wstając, Yang delikatnie powiedział do gapiów: „Umiejętności Mistrza są naprawdę wspaniałe, tylko jego krzesło nie jest tak solidnie wykonane jak moje”. W Pekinie Yang został zatrudniony przez rodzinę cesarską, uczył także członków cesarskiej formacji bojowej. Dzięki temu rozpoczęła się ekspansja mało znanego stylu z chińskiej wioski do sztuki znanej na całym świecie. Na bazie swoich umiejętności stworzył własny styl – styl rodziny Yang. Od postaci Yang Luchana zaczyna się okres ekspansji Tai Chi i szerokiego zainteresowania tą sztuką najpierw w Chinach, a w dwudziestym wieku na całym świecie.
Yang Luchan miał dwóch synów, Ban-Hou i Jian-Hou, trzeci zmarł młodo. Yang był bardzo surowy wobec nich i stosował bardzo ostre metody treningu.
Oprócz swoich synów, najsłynniejszym uczniem Yang Luchana był Wu Chuanyu (Wu uanyou, 1834-1902), który założył styl Wu Tai Chi, który do dziś zachowuje wiele z wczesnych nauk, i to właśnie Wu Chuanyu ukuł termin „Tai Chi Chuan”.
Yang Jian-Hou (Chien Hou)
Yang Jian-Hou (1842-1917). Drugi syn Yang Luchan’a, Chien-Hou urodził się w 22 roku panowania Tao Kuang (1842). Podobnie jak jego brat zaczął uczyć się Tai Chi od swojego ojca już w młodości. Ojciec obserwował cały dzień jego trening z taką surowością, że Chien Hou nie mógł sobie pozwolić na chwilę odpoczynku. Miał tak zmęczone ciało i umysł, że ledwo mógł ustać na nogach o własnych siłach. Wielokrotnie próbował się powiesić z rozpaczy, lecz za każdym razem został na tym przyłapany i uratowany. Tylko dzięki wielkiemu duchowi w okresie nauki zdołał przetrwać ten ciężki okres, by później stać się sławny. Jego usposobienie było dużo łagodniejsze od Pan-Hou, toteż miał wielu uczniów.
Nauczał on Tai Chi w trzech różnych wysokościach postaw: wysokich, średnich i niskich. Miał perfekcyjnie dopracowane użycie miękkiej i twardej energii, jego sztuka osiągnęła bardzo wysoki poziom. Był też mistrzem miecza i szabli. Potrafił także świetnie wykorzystywać grot włóczni. Emitował specyficzny rodzaj energii z końca włóczni: gdy tylko jego broń zetknęła się z bronią innej osoby np. kijem lub włócznią, broń przeciwnika lub sam przeciwnik był odrzucany na pewną odległość. Potrafił również odrzucić przeciwnika dowolną częścią swego ciała oraz był zdolny uwolnić całą swoją energię w czasie śmiechu, lub okrzyku. Był także ekspertem w miotaniu metalowych kulek, nigdy nie chybił celu. Trzema lub czterema kulkami w ręce potrafił ustrzelić kilka lecących ptaków.
Chyba najbardziej magiczną jego umiejętnością było utrzymywanie na otwartej dłoni wróbla, który nie potrafił odlecieć. Ptak musi najpierw lekko się odbić od stałego podłoża, by móc wzbić się w powietrze i wykorzystać skrzydła do lotu. Chien Hou potrafił wyczuć niewielki nacisk jaki wywierały łapki wróbla na jego dłoń w momencie odbicia się. Cofał on wtedy dłoń i neutralizował siłę odbicia nie pozwalając mu w ten sposób wystartować. Na podstawie tej historii można uświadomić sobie jak wielka była jego zdolność wyczuwania i neutralizacji energii. Gdy był już stary rozwój energii wewnętrznej często ćwiczył w łóżku, na leżąco. Jego służący często słyszeli dziwne wstrząsy jakie dobiegały z jego sypialni. Chien-Hou umarł w 6 roku od powstania Republiki Chińskiej (1917), śmiercią łagodną bez wcześniejszych chorób. Na kilka godzin przed śmiercią miał sen, w którym dane mu było poznać moment kresu swego życia.
Przed śmiercią zebrał wszystkich członków swojej rodziny przekazując każdemu z osobna końcowe instrukcje. Po kąpieli ubrał się w nowy strój i umarł z uśmiechem na ustach. Miał trzech synów: Shao-Hou, Chao-Hou (zmarł młodo) oraz Cheng Fu.
Yang Chengfu
Yang Chengfu (1883 – 1936). Współczesną wersję Tai Chi Chuan i jej obecny obraz zawdzięczamy wnukowi Yang Luchana, synowi Yang Chien-Hou Yang Chengfu. Był on człowiekiem o łagodnym usposobieniu. Jako dziecko nie okazywał wielkiego zainteresowania nauką Tai Chi, lecz w wieku dwudziestu lat zaczął uczyć się od swojego ojca. Za życia ojca nie dążył jednak do zgłębiania tajników sztuki, dopiero po jego śmierci nagle obudziła się w nim świadomość odpowiedzialności i zaczął sumiennie ćwiczyć dzień i noc. Ostatecznie zyskał daleko sięgającą sławę. To co osiągnął w swoim Tai Chi pochodziło głównie z jego własnych doświadczeń. Był jednak nadzwyczaj utalentowany. Chengfu był człowiekiem wielkim, o silnej budowie. Mówiło się o nim, że był miękki jak bawełna na zewnątrz, a twardy jak stal w środku. Doskonale rozwinął energię „ściągnięcia”. W przeciwieństwie do swojego starszego brata nauczał wysokich, obszernych i rozciągniętych postaw. Z powodu łagodnego charakteru wiele osób chciało się uczyć od niego. Był uważany za jednego z największych mistrzów współczesnego Tai Chi. Jako pierwszy nauczyciel propagował i uczył stylu Yang Tai Chi osoby obce. Kiedy w 1928 roku został założony Nanking Central Guoshu Institute, został zaproszony na stanowisko głównego nauczyciela Tai Chi Chuan, a jego imię stało się znane w całym kraju. Yang Cheng-fu był jednym z pierwszych, którzy otwarcie nauczali publicznie stylu Yang swojej rodziny po obaleniu dynastii Ch’ing w 1912 roku. Chengfu, jak żaden inny mistrz Tai Chi, uważał swoją sztukę za sposób na zjednoczenie narodu chińskiego, a południowe Chiny były szczególnie otwarte na jego nauki. Jego reputacja i styl nauczania przyciągnęły dużą liczbę młodych, energicznych i wysoko wykwalifikowanych studentów. Był w stanie założyć szkoły w południowych Chinach, gdzie nauczał jego syn Yeung Sau (Shou) Chung (Yang Zhenming) (1909-1985) oraz najlepsi uczniowie Li Ya Hsuan, Tung Ying-Chieh i inni. Ucząc uczniów, którzy z powodu niewielkiej sprawności zostaliby odrzuceni przez inne szkoły, Chengfu odkrył, że w trakcie treningu stali się silniejsi; i zdał sobie sprawę, że nawet mało sprawny człowiek może odnieść korzyści z jego Tai Chi. Z biegiem lat Chengfu usunął wszystkie szybkie kopnięcia i gwałtowne ciosy, tak że wszystkie ruchy były wykonywane z tą samą powolną, równą miękkością w całej formie, dzięki czemu forma była „ciągła, bez przerywania”. Jego uczeń Gu Liuxin wyjaśnia to następująco: „Później jednak zmienił się w powolne, stopniowe kopnięcia, z umieszczeniem „fajin” (emitującym energię) w kopnięciu, ukrytym wewnątrz. Inne metody bokserskie również zostały przekształcone w tempo ciągłe bez przerywania ruchu i wykonywane w powolnym tempie.” Yang Chengfu przekazał też zachodniemu światu w zrozumiały sposób zasady pracy w Tai Chi będące podstawą tej praktyki (tzw. 10 zasad Tai Chi). Zmarł w 1936 roku.
Miał czterech synów: najstarszy zwany Cheng Ming, drugi – Chen Chi, trzeci – Chen Tou i czwarty – Chen Kuo.
Cheng Man Ching
Cheng Man Ching lub Zheng Manqing (1902 – 1975) był wybitnym chińskim znawcą Tai Chi Chuan stylu Yang, medycyny chińskiej oraz tzw. Trzech doskonałości: kaligrafii, malarstwa i poezji. Urodził się w Yongjia (dzisiejsze Wenzhou ) w prowincji Zhejiang , Republika Chińska.
Ojciec Chenga zmarł, gdy Cheng był bardzo młody. W wieku około dziewięciu lat Cheng został uderzony w głowę spadającą cegłą lub dachówką i przez krótki czas zapadł w śpiączkę. Powoli wracał do zdrowia i został uczniem znanego artysty, Wanga Xiangchana, w nadziei, że proste prace, takie jak przygotowywanie atramentu, pomogą jego zdrowiu. Jego nauczyciel wysłał go, by zarabiał na życie z malarstwa. W dzieciństwie Chenga jego matka zabierała go na poszukiwanie roślin leczniczych i nauczyła podstaw tradycyjnej chińskiej medycyny ziołowej.
Cheng wykładał poezję i sztukę w kilku czołowych szkołach wyższych w Pekinie i Szanghaju i odniósł sukces jako artysta. W wieku dziewiętnastu lat był profesorem poezji w cenionej szkole artystycznej w Pekinie. W wieku dwudziestu lat zachorował na chorobę płuc, prawdopodobnie gruźlicę. Z tego powodu zaczął pilnie ćwiczyć Tai Chi Chuan, aby wspomóc swój powrót do zdrowia. Cheng zrezygnował z nauczania i przez kilka lat poświęcił się studiowaniu Tai Chi Chuan, tradycyjnej medycyny chińskiej i literatury. Oprócz instrukcji z dzieciństwa Cheng Man Ching przeszedł formalne chińskie szkolenie medyczne.
Około 1930 roku Cheng spotkał mistrza Yang Chengfu, z którym zaczął studiować Tai Chi Chuan w stylu Yang, aż do śmierci Mistrza. Cheng uczył Tai Chi Chuan, praktykował medycynę i kontynuował praktykę artystyczną w prowincji Syczuan podczas wojny chińsko – japońskiej . W tym okresie uczył Abrahama Liu w Centralnej Akademii Wojskowej, chińskim odpowiedniku West Point. Do 1946 roku opracował znacznie skróconą 37-ruchową wersję tradycyjnej formy Yanga. Napisał rękopis swoich „Trzynastu rozpraw”, w tym okresie pokazał je swojemu starszemu koledze z klasy Chen Weiming , który nadał mu swoje imprimatur (zatwierdził książkę).
Cheng przeniósł się na Tajwan w 1949 roku i kontynuował karierę jako lekarz i nauczyciel swojej nowej formy Tai Chi Chuan, a także aktywnie uprawiał malarstwo, poezję i kaligrafię. Opublikował „Trzynaście rozpraw o Tai Chi Chuan” w 1950 roku. Założył Stowarzyszenie Shih Chung Tai Chi w Tajpej, gdzie nauczał wielu znanych później studentów (Benjamin Lo, Liu Hsi-heng, Hsu I-chung, dr Qi Jiang Tao, Robert W. Smith , TT Liang, William CC Chen , Huang Sheng Shyan).
W 1964 roku Cheng przeniósł się wraz z rodziną (panią Cheng, dwoma synami i trzema córkami) do Stanów Zjednoczonych , gdzie uczył w nowojorskim Stowarzyszeniu Tai Chi. Potem założył szkołę Shr Jung Tai Chi w Nowym Jorku. Wśród wielu innych wykształcił tam sześciu uczniów, którzy kontynuowali jego nauki w Stanach Zjednoczonych. Na Tajwanie uczniowie Chenga także kontynuowali prowadzenie szkoły pod jego nieobecność. Mieszkając w Nowym Jorku, Cheng często spędzał kilka godzin wczesnym popołudniem, ucząc się lub prowadząc zajęcia dla trzech lub czterech studentów w CV Starr East Asian Library na Columbia University , zwykle na małym, wyłożonym mahoniem strychu nad głównym piętrem. Dla relaksu hodował orchidee . Zmarł w 1975 r.
Na świecie istnieje mnóstwo odmian tej sztuki wywodzącej się właśnie od form ćwiczonych w rodzinie Yang. Jedna z tych odmian jest uczona od 1982 roku przez Mistrza Tomasza Nowakowskiego.